Κυριακή 1 Ιουλίου 2012

c_life project Helsinki, Finland



Το c_life project είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο από την ομάδα ARUP για το κέντρο του Helsinki στη Φιλανδία, με σκοπό να φιλοξενήσει από κατοικίες μέχρι επιχειρήσεις και διασκέδαση, και να αποτελέσει όπως δηλώνουν οι εμπνευστές του "μια πραγματική χωρική απόδειξη του πώς μπορούμε να ζούμε, να δουλεύουμε, να παίζουμε και να μαθαίνουμε, παράγοντας καινοτομία και όφελος για τους ανθρώπους, το περιβάλλον και την οικονομία". Βασικό χαρακτηριστικό του project είναι η ολοκληρωμένη μελέτη που έχει γίνει, ώστε η όλη κατασκευή να είναι οικολογικά φιλική, με ειδικό στόχο την μείωση και σταδιακή εξάλειψη της χρήσης του άνθρακα και των παραγώγων του. Παράλληλα επιθυμεί να στρέψει τους κατοίκους σε μια πιο ήπια μορφή κατανάλωσης αγαθών και ενέργειας, γεγονός ωφέλιμο τόσο περιβαλλοντικά όσο και οικονομικά.





Ωστόσο, η πρόταση αυτή έχει να επιδείξει ένα πολύ ενδιαφέρον μοντέλο οργάνωσης των λειτουργιών και του πλέγματος των δημοσίων χώρων, σε συνάρτηση με τον πυκνό αστικό ιστό και τις σύγχρονες απαιτήσεις.
Συγκεκριμένα, οι λειτουργίες οργανώνονται σε πέντε μονάδες με μέγιστο ύψος τους οχτώ ορόφους. Τα τρία κατώτερα επίπεδα φιλοξενούν δραστηριότητες εμπορικές, επιχειρηματικές, αναψυχής κτλ. Στόχος είναι να συνεχιστεί ο αστικός ιστός και η μίξη χρήσεων ώστε να υπάρχει συνεχής δραστηριότητα καθ` όλη την μέρα. Τα ανώτερα επίπεδα διαθέτονται σχεδόν αποκλειστικά κατοικίες για αυτό και στενεύουν σαν όγκοι, ώστε να υπάρχει επαρκής ηλιασμός και αερισμός. Κάθε όροφος έχει είτε δύο μεσαία διαμερίσματα, ή τρία μικρότερα, σε κάθε περίπτωση όμως είναι εφοδιασμένα με ένα "winter garden" καθώς η εξωτερική δραστηριότητα θεωρείται απαραίτητη από τους σχεδιαστές.








Αυτό όμως, που έχει ίσως το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, είναι ο χειρισμός του δημόσιου και ημι-δημόσιου χώρου και εκεί κατά βάση έγκειται η φιλοδοξία των σχεδιαστών: "φανταζόμαστε δημόσιους χώρους γεμάτους ζωή, τόσο το χειμώνα όσο και το καλοκαίρι, με ένα πλούσιο και διεθνές περιβάλλον από κατοίκους και επισκέπτες. Ένα μέρος που θα προσφέρει έμπνευση στον κόσμο, που θα μελετηθεί και θα αντιγραφεί παγκόσμια".






Πράγματι, ο δημόσιος χώρος, στο επίπεδο και σε συνέχεια των κεντρικών δρόμων, είναι ειδικά διαμορφωμένος με φυτεύσεις και καθιστικά ώστε να εξυπηρετεί τις κινήσεις των πεζών, τις λειτουργίες των καταστημάτων και την αναψυχή. Είναι ένας χώρος μείζονος σημασίας ώστε να ενισχύει την ανθρώπινη συνεύρεση και να αποτελεί μια μορφή πλατείας - όριο και απόλειξη του γειτονικού πάρκου.






Αντίστοιχα, ένας περισσότερο ιδιόχρηστος, φυτεμένος, δημόσιος χώρος βρίσκεται μερικά επίπεδα πιο ψηλά στα 10μ και συνδέεται με εναέριες γέφυρες. Πρακτικά, αυτή η ανύψωση βοηθάει στον καλύτερο φωτισμό του χώρου και στην αποκοπή του από την εντελώς ελεύθερη πρόσβαση. Πρόκειται ουσιαστικά για μια εναλλακτική αξιοποίηση του δώματος, μια ανοιχτή πρόσκληση στους κατοίκους να επαναπροσδιορίσουν τις σχέσεις τους, να αφήσουν τα παιδιά τους ελεύθερα να παίξουν, να πειραματιστούν και να εξερευνήσουν, αλλά κυρίως να βιώσουν την συλλογικότητα.



Αυτοί οι δύο χώροι, ο δημόσιος και ο ημι-δημόσιος, είναι που κάνουν την πρόταση των ARUP τόσο ξεχωριστή. Ο ελεύθερος χώρος αποτελεί πάντα ένα από τα σημαντικότερα και πιο απαιτητικά στοιχεία σχεδιασμού γιατί είναι ακριβώς αυτός ο χώρος που εγγυάται την κοινωνικοποίηση και την συνεύρεση των ανθρώπων. Σε αντίθεση με τις σύγχρονες πόλεις όπου η ύπαρξη ανοιχτών, διαμορφωμένων χώρων είναι κάτι δυσεύρετο, το c_life project είναι ένα παράδειγμα άξιο να αντιγραφεί και να επαναληφθεί παγκοσμίως. Ο ελεύθερος χώρος δεν αντιμετωπίζεται απλά, ως το αρνητικό του χτισμένου, αλλά ως βασικό στοιχείο για την ευημερία και την ευτυχία του χρήστη. Παράλληλα, με την κατακόρυφη μετατόπιση των κήπων, αφενός πολλαπλασιάζεται ο χώρος, αφετέρου και πολύ σημαντικό, πολλαπλασιάζεται η αντίληψη του ευρύτερου χώρου. Έτσι, ο χώρος αποκτά πραγματική τρισδιάστατη μορφή, οι χρήστες βιώνουν πολλαπλά επίπεδα και διαφορετικές οπτικές, και εν τέλει δημιουργείται ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον ,πρακτικά και αισθητικά, αποτέλεσμα.






Η μορφολογία είναι λιτή, συνάδει με την απλότητα του σκανδιναβικού design, τα κτίρια ακολουθούν τις χαράξεις του οικοπέδου και στρέφονται προς το εσωτερικό. Ωστόσο το κάθε κτίριο έχει τους δικούς του χειρισμούς και διαφοροποιείται. Κοινά χαρακτηριστικά είναι η ευρεία χρήση του ξύλου και οι έντονοι χρωματισμοί σε λεπτομέρειες όπως τα μπαλκόνια. Άλλωστε όπως έχουν δηλώσει και οι ARUP, στόχος είναι η χαρά και η μοναδικότητα, για αυτό και τα προσχέδιά τους πάντα επιθυμούν να δημοσιεύονται και να συζητιούνται, ώστε να μπορούν να αλλάζουν σύμφωνα με τις επιθυμίες των κατοίκων.